बिस्मिल्लाहिर्रहमानिर्रहिम. Bismillahirrahmanirrahim.
Note- Ye “Article” koi bhaasha ya Grammar nahi he, balke Deen-E-Islam ko samjhne ka Zariya he.
1. इन्सान के दो दुश्मन., 2. इन्सानी और शैतानी के मुकाबले मे अन्जाम., 3. शैतानी वसवसो से पन्हा मांगने की बडी अहमियत.
1. इन्सान के दो दुश्मन.
बिस्मिल्लाहिर्रहमानिर्रहिम.
इन्सान का दुशमन इन्सान भी होता हे, और शैतान भी इस्का दुश्मन हे, अल्लाह तआला ने इन्सानी दुशमन को पेहले तो अच्छे अखलाक और मुदारात और सब्र से, और बदला ना लेने के जरिये काबू मे करने की तालीम व हिदायत फरमायी हे, और जो इन तदबीरो से ना रूके, उस्के साथ जंग व जिहाद का हुकम दिया हे, लेकिन शैतानी दुश्मन के उस्का मुकाबला सिर्फ अल्लाह की पन्हा लेने से तालीम किया गया हे.
इमाम इब्ने कसीर ने कुरान की तीन आयतो सुरह आराफ, सुरह मोमिमून, सुरह हां मीम अस्सज्दा मे इन्सानी दुश्मन का इलाज माफी व दरगुजर और अच्छे सुलूक से बतलाया हे, क्युकी इन्सानी फितरत यही हे कि अच्छे अखलाक और एहसान से हार मान लेता हे, और जो इन्सान शरारतो से इतने भरे हुवे हो, कि फितरी इन्सानी सलाहियत खो बेठे हो, उन्का इलाज दूसरी आयतो मे जिहाद व किताल बतलाया गया हे, क्युकी वो खुला दुश्मन हे, खुले साज व सामान के साथ सामने आता हे, उन्की ताकत का मुकाबला ताकत से किया जा सकता हे, बखिलाफ शैतान मरदूद के, कि वो अपनी फितरत मे ही शरीर हे, एहसान और माफी व दरगुजर उस्पर कोई अच्छा असर नही डालता हे, जिस्से वो अपनी शरारत से रूक जाये, और ना जाहिरी मुकाबला उस्का जिहाद व किताल से हो सकता हे, ये दोनो किस्म की नर्म व गर्म तदबीरे सिर्फ इन्सानी दुश्मन के मुकाबले मे चलती हे, शैतान के मुकाबले मे नही चलती, इस्लिये उस्का इलाज सिर्फ अल्लाह तआला की पन्हा मे आना, और अल्लाह के जिक्र मे मशगुल हो जाना हे, जो पुरे कुरान मे तालीम किया गया और बतलाया गया हे, और इसी पर कुरान को खतम किया गया हे.
मआरिफुल कुरान/८ हिन्दी से खुलासा. मुफ्ती शफी उस्मानी रह.
अनुवादक- मौलाना मुहम्मद इमरान कासमी बिज्ञानवी.
2. इन्सानी और शैतानी के मुकाबले मे अन्जाम.
बिस्मिल्लाहिर्रहमानिर्रहिम.
इन्सानी दुश्मन को दूर करना और उस्से अपनी हिफाजत अव्वल एहसान और सबरे जमील से बतलाया गया हे अगर इस्मे कामयाबी नहो तो जिहाद और किताल से और दोनो शकल मे मुकाबला करने वाला मोमीन कामयाब ही कामयाब हे, बिलकुल नाकामी मोमीन के लिये मुम्कीन ही नही. क्युकी दुश्मन से मुकाबले मे ये गालिब आ गया तब तो इस्की कामयाबी खुली हुवी हे और अगर शिकश्त खागया या मारा भी गया तो आखिरत का अजरो सवाब और शहादत के फजाइल इस्को इतने बडे मिलेंगे जो दुनिया की कामयाबी से कही जियादा होगे. लिहाजा इन्सानी दुश्मान के मुकाबले मे हार जाना भी मोमिन के लिये कोई नुक्सान की चीज नही, बखिलाफ शैतान के की उस्की खुशामद और उस्को राजी करना गुनाह हे और उस्के मुकाबले मे हार जाना तो आखिरत को तबाह कर लेना हे. यही वजह हे जिस्के लिये शैतानी दुश्मन से बचाव के वास्ते अल्लाह तआला ही की पन्हा लेना इलाज हे, उस्की पन्हा के सामने शैतान की हर तदबीर कमजोर व बेअसर हे.
शैतानी जाल व फंदा कमजोर हे.
इस्लीये किसी को ये ख्याल ना होना चाहिये कि शैतानी ताकत बडी हे, उस्का मुकाबला मुश्किल हे, इस ख्याल को दूर करने के लिये अल्लाह ने फरमाया कि बेशक शैतानी तदबीर कमजोर हे, और सुरह नहल मे जहा कुरान पढने के वकत अल्लाह की पन्हा लेने का हुकम दिया गया हे उस्के साथ ही ये भी फरमाया गया हे इमान वालो और अल्लाह पर भरोसा रखने वालो यानी अल्लाह की पन्हा लेने वालो पर शैतान का कोई कब्जा व इख्तियार नही चलता.
मआरिफुल कुरान/८ हिन्दी से खुलासा. मुफ्ती शफी उस्मानी रह.
अनुवादक- मौलाना मुहम्मद इमरान कासमी बिज्ञानवी.
3. शैतानी वसवसो से पन्हा मांगने की बडी अहमियत.
बिस्मिल्लाहिर्रहमानिर्रहिम.
इमाम इब्ने कसीर ने फरमाया की अल्लाह तआला ने सुरह नास मे इन्सान को इस्की हिदायात फरमायी हे की अल्लाह तआला की ये तीन सिफते रब, मलिक, इलाह जिक्र करके उस्से शैतानी वसवसो और उस्के बहकाने से पन्हा मांगनी चाहिये, क्युकी हर इन्सान के साथ एक साथी शैतान लगा हुवा हे, जो हर कदम पर इस कोशिश मे लगा रहता हे, कि इन्सान को तबाह व बरबाद करे, अव्वल तो उस्को गुनाह की दिलचस्पी दिलाता हे, और तरह-तरह से बेहलाकर गुनाहो की तरफ ले जाता हे, अगर इस्मे कामयाब ना हुवा, तो इन्सान जो नेकी और इबादत के काम करता हे, उस्को खराब और बरबाद करने के लिये दिखावे व नमूद और गुरूर व तकब्बुर के वस्वसे दिल मे डालता हे, इल्म वालो के दिलो मे हक और सही अकीदो के मुताल्लिक शुबहे पैदा करने की कोशिश करता हे, उस्की बुरायी से वो ही बच सकता हे जिस्को अल्लाह बचाये.
रसूलुल्लाहﷺ ने फरमाया तुम मे कोई अदमी ऐसा नही जिस पर उस्का साथी शैतान मुसल्लत ना हो, सहाबा ने अर्ज क्या या रसूलल्लाह! क्या आपके साथ भी ये साथी हे? फरमाया हां, मगर अल्लाह तआला ने उस्के मुकाबले मे मेरी मदद फरमायी, और उस्को ऐसा कर दिया कि वो मुझे सिवाये खैर के किसी बात को नही कहता.
इसी तरह मुसलमानों को अपने बारे मे बदगुमानी का मौका देना भी दुरूस्त नही, ऐसे मोको से बचना चाहिये, जिन्से लोगो के दिलो मे बदगुमानी पैदा होती हो, और कोई ऐसा मौका आ जाये, तो बात को साफ करके तोहमत के मौको को खतम कर देना चाहिये, खुलासा ये कि हदीस मे शैतानी वस्वसे का बडा खतरनाक होना साबित किया हे, जिस्से बचना आसान नही, सिवाये अल्लाह की पन्हा के.
यहां जिस वस्वसे से डराया हे उस्से मुराद वो ख्याल हे, जिस्मे इन्सान अपने इख्तियार से मशगूल हो, और गैर-इख्तियारी वस्वसे व ख्याल, जो दिल मे आया और गुजार गया, वो कुछ नुक्सानदेह नही, ना उस्पर कोई गुनाह हे.
तफसीर इब्ने कसीर/६ हिन्दी से खुलासा.
अनुवादक- मौलाना मुहम्मद इमरान कासमी बिज्ञानवी.
1. Insan Ke Do Dushman. 2. Insani Aur Shaitani Ke Mukable Me Anjam. 3. Shaitani Vasvaso Se Panah Maangne Ki Badi Aehmiyat.
Bismillahirrahmanirrahim.
1. Insan Ke Do Dushman.
Insan ka dushman insan bhi hota he, aur shaitan bhi iska dushman he, Allah taala ne insani dushman ko pehle to achchhe akhlak aur mudarat aur sabar se, aur badla na lene ke jariye kabu me karne ki talim va hidayat farmayi he, aur jo in tadbiro se na ruke, uske sath jung va jihad ka hukam diya he, lekin shaitani dushman ke uska mukabla sirf Allah ki panah lene se talim kiya gaya he.
Imam ibne kasir ne kuran ki teen ayato sure araaf, sure mominun, sure ha mim as sajda me insani dushman ka ilaaj maafi va dargujar aur achchhe suluk se batlaya he, kyuki insani fitrat yahi he ki achchhe akhlak aur ehsaan se har man leta he, aur jo insan shararato se itne bhare huve ho, ki fitari insani salahiyat kho bethe ho, unka ilaaj dusri ayato me jihad va kital batlaya gaya he, kyuki vo khula dushman he, khule saaj va saaman ke sath samne aata he, unki takat ka mukabla takat se kiya ja sakta he, bakhilaf shaitan mardud ke, ki vo apni fitrat me hi sharir he, ehsaan aur maafi va dargujar uspar koi achchha asar nahi dalta he, jisse vo apni shararat se ruk jaye, aur na jahiri mukabla uska jihad va kital se ho sakta he, ye dono kisam ki narm va garam tadbire sirf insani dushman ke mukable me chalti he, shaitan ke mukable me nahi chalti, isliye uska ilaaj sirf Allah taala ki panah me aana, aur Allah ke jikar me mashgul ho jana he, jo pure quran me talim kiya gaya aur batlaya gaya he, aur issi par kuran ko khatam kiya gaya he.
Maariful Quran/8 hindi se khulasa. Mufti Shafi Usmani Rh.
Anuvadak- Maulana Muhammad Imran Kasmi Bijnavi.
2. Insani Aur Shaitani Ke Mukable Me Anjam.
Insani dushman ko dur karna aur usse apni hifajat avval ehsaan aur sabre jamil se batlaya gaya he agar isme kamyabi naho to jihad aur kital se aur dono shakal me mukabla karne vala momin kamyab hi kamyab he, bilkul nakami momin ke liye mumkin hi nahi. Kyuki dushman se mukable me ye galib aa gaya tab to iski kamyabi khuli huvi he aur agar shikasht khagaya ya mara bhi gaya to aakhirat ka azro savab aur shahadat ke fazail isko itne bade milenge jo duniya ki kamyabi se kahi jiyada hoge. Lihajaa insani dushman ke mukable me harjana bhi momin ke liye koi nuksan ki chij nahi, bakhilaf shaitan ke ki uski khushamad aur usko raaji karna gunah he aur uske mukable me harjana to akhirat ko tabah kar lena he. Yahi vajah he jiske liye shaitani dushman se bachav ke vaste Allah taala hi ki panah lena ilaaj he, uski panah ke saamne shaitan ki har tadbir kamzor va beasar he.
Shaitani Jaal Va Phanda Kamzor He.
Isliye kisi ko ye khayal na hona chahiye ki shaitani takat badi he, uska mukabla mushkil he, is khayal ko dur karne ke liye Allah ne farmaya ki beshak shaitani tadbir kamzor he, aur sure Nahal me jaha quran padhne ke vakat Allah ki panah lene ka hukam diya gaya he uske sath hi ye bhi farmaya gaya he imaan valo aur Allah par bharosa rakhne valo yani Allah ki panah lene valo par shaitan ka koyi kabza va ikhtiyar nahi chalta.
Maariful Quran/8 hindi se khulasa. Mufti Shafi Usmani Rh.
Anuvadak- Maulana Muhammad Imran Kasmi Bijnavi.
3. Shaitani Vasvaso Se Panah Maangne Ki Badi Aehmiyat.
Imam ibne kasir ne farmaya ki Allah taala ne sure nas me insaan ko iski hidayat farmayi he ki Allah taala ki ye teen sifate rab, malik, ilaah zikr karke usse shaitani vasvaso aur uske behkane se panah maangni chahiye, kyuki har insaan ke sath ek sathi shaitan laga huva he, jo har kadam par is koshish me laga rehta he, ki insaan ko tabah va barbaad kare, avval to usko gunah ki dilchaspi dilata he, aur tarah-tarah se behlakar gunaho ki taraf le jata he, agar isme kamyab na huva, to insaan jo neki aur ibadat ke kaam karta he, usko kharab aur barbaad karne ke liye dikhave va namud aur gurur va takabbur ke vasvase dil me dalta he, ilam valo ke dilo me hak aur sahi akido ke mutallik shubhe paida karne ki koshish karta he, uski burayi se vo hi bach sakta he jisko Allah bachaye.
Rasulullahﷺ ne farmaya tum me koi adami aisa nahi jis par uska sathi shaitan musallat na ho, sahaba ne arz kya ya Rasulallah! Kya aapke sath bhi ye sathi he? Farmaya ha, magar Allah taala ne uske mukable me meri madad farmayi, aur usko aisa kar diya ki vo muze sivaye khair ke kisi baat ko nahi kehta. Issi tarah musalmano ko apne bare me badgumani ka mauka dena bhi durust nahi, aise moko se bachna chahiye, jinse logo ke dilo me badgumani paida hoti ho, aur koi aisa mauka aa jaye, to baat ko saaf karke tohmat ke mauko ko khatam kar dena chahiye,
khulasa ye ki hadis me shaitani vasvase ka bada khatarnak hona sabit kiya he, jisse bachna aasan nahi, sivaye Allah ki panah ke.
Yaha jis vasvase se daraya he usse murad vo khayal he, jisme insaan apne ikhtiyar se mashgul ho, aur gair-ikhtiyari vasvase va khayal, jo dil me aaya aur gujar gaya, vo kuchh nuksandeh nahi, na uspar koi gunah he.
Tafsir Ibne Kasir/6 Hindi se Khulasa.
Anuvadak- Maulana Muhammad Imran Kasmi Bijnavi.
1. ઇન્સાન કે દો દુશ્મન., 2. ઇન્સાની ઔર શૈતાની કે મુકાબલે મે અન્જામ., 3. શૈતાની વસવસો સે પન્હા માંગને કી બડી અહમિયત.
બિસ્મિલ્લાહિર્રહમાનિર્રહિમ.
1. ઇન્સાન કે દો દુશ્મન.
ઇન્સાન કા દુશમન ઇન્સાન ભી હોતા હે, ઔર શૈતાન ભી ઇસ્કા દુશ્મન હે, અલ્લાહ તઆલા ને ઇન્સાની દુશમન કો પેહલે તો અચ્છે અખલાક ઔર મુદારાત ઔર સબ્ર સે, ઔર બદલા ના લેને કે જરિયે કાબૂ મે કરને કી તાલીમ વ હિદાયત ફરમાયી હે, ઔર જો ઇન તદબીરો સે ના રૂકે, ઉસ્કે સાથ જંગ વ જિહાદ કા હુકમ દિયા હે, લેકિન શૈતાની દુશ્મન કે ઉસ્કા મુકાબલા સિર્ફ અલ્લાહ કી પન્હા લેને સે તાલીમ કિયા ગયા હે.
ઇમામ ઇબ્ને કસીર ને કુરાન કી તીન આયતો સુરહ આરાફ, સુરહ મોમિમૂન, સુરહ હાં મીમ અસ્સજ્દા મે ઇન્સાની દુશ્મન કા ઇલાજ માફી વ દરગુજર ઔર અચ્છે સુલૂક સે બતલાયા હે, ક્યુકી ઇન્સાની ફિતરત યહી હે કિ અચ્છે અખલાક ઔર એહસાન સે હાર માન લેતા હે, ઔર જો ઇન્સાન શરારતો સે ઇતને ભરે હુવે હો, કિ ફિતરી ઇન્સાની સલાહિયત ખો બેઠે હો, ઉન્કા ઇલાજ દૂસરી આયતો મે જિહાદ વ કિતાલ બતલાયા ગયા હે, ક્યુકી વો ખુલા દુશ્મન હે, ખુલે સાજ વ સામાન કે સાથ સામને આતા હે, ઉન્કી તાકત કા મુકાબલા તાકત સે કિયા જા સકતા હે, બખિલાફ શૈતાન મરદૂદ કે, કિ વો અપની ફિતરત મે હી શરીર હે, એહસાન ઔર માફી વ દરગુજર ઉસ્પર કોઈ અચ્છા અસર નહી ડાલતા હે, જિસ્સે વો અપની શરારત સે રૂક જાયે, ઔર ના જાહિરી મુકાબલા ઉસ્કા જિહાદ વ કિતાલ સે હો સકતા હે, યે દોનો કિસ્મ કી નર્મ વ ગર્મ તદબીરે સિર્ફ ઇન્સાની દુશ્મન કે મુકાબલે મે ચલતી હે, શૈતાન કે મુકાબલે મે નહી ચલતી, ઇસ્લિયે ઉસ્કા ઇલાજ સિર્ફ અલ્લાહ તઆલા કી પન્હા મે આના, ઔર અલ્લાહ કે જિક્ર મે મશગુલ હો જાના હે, જો પુરે કુરાન મે તાલીમ કિયા ગયા ઔર બતલાયા ગયા હે, ઔર ઇસી પર કુરાન કો ખતમ કિયા ગયા હે.
મઆરિફુલ કુરાન/૮ હિન્દી સે ખુલાસા. મુફ્તી શફી ઉસ્માની રહ.
અનુવાદક- મૌલાના મુહમ્મદ ઇમરાન કાસમી બિજ્ઞાનવી.
2. ઇન્સાની ઔર શૈતાની કે મુકાબલે મે અન્જામ.
ઇન્સાની દુશ્મન કો દૂર કરના ઔર ઉસ્સે અપની હિફાજત અવ્વલ એહસાન ઔર સબરે જમીલ સે બતલાયા ગયા હે અગર ઇસ્મે કામયાબી નહો તો જિહાદ ઔર કિતાલ સે ઔર દોનો શકલ મે મુકાબલા કરને વાલા મોમીન કામયાબ હી કામયાબ હે, બિલકુલ નાકામી મોમીન કે લિયે મુમ્કીન હી નહી. ક્યુકી દુશ્મન સે મુકાબલે મે યે ગાલિબ આ ગયા તબ તો ઇસ્કી કામયાબી ખુલી હુવી હે ઔર અગર શિકશ્ત ખાગયા યા મારા ભી ગયા તો આખિરત કા અજરો સવાબ ઔર શહાદત કે ફજાઇલ ઇસ્કો ઇતને બડે મિલેંગે જો દુનિયા કી કામયાબી સે કહી જિયાદા હોગે. લિહાજા ઇન્સાની દુશ્માન કે મુકાબલે મે હાર જાના ભી મોમિન કે લિયે કોઈ નુક્સાન કી ચીજ નહી, બખિલાફ શૈતાન કે કી ઉસ્કી ખુશામદ ઔર ઉસ્કો રાજી કરના ગુનાહ હે ઔર ઉસ્કે મુકાબલે મે હાર જાના તો આખિરત કો તબાહ કર લેના હે. યહી વજહ હે જિસ્કે લિયે શૈતાની દુશ્મન સે બચાવ કે વાસ્તે અલ્લાહ તઆલા હી કી પન્હા લેના ઇલાજ હે, ઉસ્કી પન્હા કે સામને શૈતાન કી હર તદબીર કમજોર વ બેઅસર હે.
શૈતાની જાલ વ ફંદા કમજોર હે.
ઇસ્લીયે કિસી કો યે ખ્યાલ ના હોના ચાહિયે કિ શૈતાની તાકત બડી હે, ઉસ્કા મુકાબલા મુશ્કિલ હે, ઇસ ખ્યાલ કો દૂર કરને કે લિયે અલ્લાહ ને ફરમાયા કિ બેશક શૈતાની તદબીર કમજોર હે, ઔર સુરહ નહલ મે જહા કુરાન પઢને કે વકત અલ્લાહ કી પન્હા લેને કા હુકમ દિયા ગયા હે ઉસ્કે સાથ હી યે ભી ફરમાયા ગયા હે ઇમાન વાલો ઔર અલ્લાહ પર ભરોસા રખને વાલો યાની અલ્લાહ કી પન્હા લેને વાલો પર શૈતાન કા કોઈ કબ્જા વ ઇખ્તિયાર નહી ચલતા.
મઆરિફુલ કુરાન/૮ હિન્દી સે ખુલાસા. મુફ્તી શફી ઉસ્માની રહ.
અનુવાદક- મૌલાના મુહમ્મદ ઇમરાન કાસમી બિજ્ઞાનવી.
3. શૈતાની વસવસો સે પન્હા માંગને કી બડી અહમિયત.
ઇમામ ઇબ્ને કસીર ને ફરમાયા કી અલ્લાહ તઆલા ને સુરહ નાસ મે ઇન્સાન કો ઇસ્કી હિદાયાત ફરમાયી હે કી અલ્લાહ તઆલા કી યે તીન સિફતે રબ, મલિક, ઇલાહ જિક્ર કરકે ઉસ્સે શૈતાની વસવસો ઔર ઉસ્કે બહકાને સે પન્હા માંગની ચાહિયે, ક્યુકી હર ઇન્સાન કે સાથ એક સાથી શૈતાન લગા હુવા હે, જો હર કદમ પર ઇસ કોશિશ મે લગા રહતા હે, કિ ઇન્સાન કો તબાહ વ બરબાદ કરે, અવ્વલ તો ઉસ્કો ગુનાહ કી દિલચસ્પી દિલાતા હે, ઔર તરહ-તરહ સે બેહલાકર ગુનાહો કી તરફ લે જાતા હે, અગર ઇસ્મે કામયાબ ના હુવા, તો ઇન્સાન જો નેકી ઔર ઇબાદત કે કામ કરતા હે, ઉસ્કો ખરાબ ઔર બરબાદ કરને કે લિયે દિખાવે વ નમૂદ ઔર ગુરૂર વ તકબ્બુર કે વસ્વસે દિલ મે ડાલતા હે, ઇલ્મ વાલો કે દિલો મે હક ઔર સહી અકીદો કે મુતાલ્લિક શુબહે પૈદા કરને કી કોશિશ કરતા હે, ઉસ્કી બુરાયી સે વો હી બચ સકતા હે જિસ્કો અલ્લાહ બચાયે.
રસૂલુલ્લાહﷺ ને ફરમાયા તુમ મે કોઈ અદમી ઐસા નહી જિસ પર ઉસ્કા સાથી શૈતાન મુસલ્લત ના હો, સહાબા ને અર્જ ક્યા યા રસૂલલ્લાહ! ક્યા આપકે સાથ ભી યે સાથી હે? ફરમાયા હાં, મગર અલ્લાહ તઆલા ને ઉસ્કે મુકાબલે મે મેરી મદદ ફરમાયી, ઔર ઉસ્કો ઐસા કર દિયા કિ વો મુઝે સિવાયે ખૈર કે કિસી બાત કો નહી કહતા.
ઇસી તરહ મુસલમાનોં કો અપને બારે મે બદગુમાની કા મૌકા દેના ભી દુરૂસ્ત નહી, ઐસે મોકો સે બચના ચાહિયે, જિન્સે લોગો કે દિલો મે બદગુમાની પૈદા હોતી હો, ઔર કોઈ ઐસા મૌકા આ જાયે, તો બાત કો સાફ કરકે તોહમત કે મૌકો કો ખતમ કર દેના ચાહિયે, ખુલાસા યે કિ હદીસ મે શૈતાની વસ્વસે કા બડા ખતરનાક હોના સાબિત કિયા હે, જિસ્સે બચના આસાન નહી, સિવાયે અલ્લાહ કી પન્હા કે.
યહાં જિસ વસ્વસે સે ડરાયા હે ઉસ્સે મુરાદ વો ખ્યાલ હે, જિસ્મે ઇન્સાન અપને ઇખ્તિયાર સે મશગૂલ હો, ઔર ગૈર-ઇખ્તિયારી વસ્વસે વ ખ્યાલ, જો દિલ મે આયા ઔર ગુજાર ગયા, વો કુછ નુક્સાનદેહ નહી, ના ઉસ્પર કોઈ ગુનાહ હે.
તફસીર ઇબ્ને કસીર/૬ હિન્દી સે ખુલાસા.
અનુવાદક- મૌલાના મુહમ્મદ ઇમરાન કાસમી બિજ્ઞાનવી.
